یک مناظره غافلگیرکننده و بحث‌های پس از آن
۱۳۸۸ دی ۲۵, جمعه
شبکه سه سیمای جمهوری اسلامی ایران در ادامه‌ی رشته برنامه‌هایی با عنوان " به سوی فردا"، شامگاه پنجشنبه، ۲۴ دی، مناظره زنده‌ای را روی آنتن برد که در آن جواد اطاعت از جبهه اصلاح‌طلبان و علیرضا زاکانی از جریان اصولگرا در آن شرکت داشتند.
نخستین شوک در این مناظره زمانی بود که جواد اطاعت، سوال مجری برنامه در باره ویژگی‌های "حماسه نهم دی" را بدون پاسخ گذاشت و خود را حامی موسوی و ارادتمند کروبی معرفی کرد. وی خود را از منتقدان اصولگرایی که تنها در چارچوب وضع موجود انتقاد می‌کنند، متمایز کرد و به شکل بی‌سابقه‌ای سیاست‌های جاری حاکمیت و مواجهه آن با حوادث پس از انتخابات را نقد کرد.
جواد اطاعت از صدا و سیما انتقاد کرد که همه چیز را به استکبار جهانی وصل می‌کند. وی پرسید اگر چنین است، ملت ایران و شعور و فهم مردم کجا هستند؟ این نماینده اصلاح‌طلب گفت که انقلاب مخملی در کشورهای استبدادی روی می‌دهد و تاکید و تبلیغ روی این اصطلاح، به معنای آن است که نظام جمهوری اسلامی، انتخابات آزاد ندارد و کارد به استخوان مردم رسیده است.
این استاد علوم سیاسی و عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی تاکید کرد که اعتراض‌های مردمی تنها به دلیل نتیجه انتخابات نیست، بلکه به سیاست‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی اصولگرایان در ۵ سال گذشته نیز مربوط می‌شود. جواد اطاعت گفت که مجلس نهم با توجه به رد صلاحیت‌های گسترده، خانه نمایندگان واقعی مردم نیست. وی پرسید اصولگرایان پس از دو دوره مجالس هفتم و هشتم و شعارهای اقتصادی بسیار، برای معیشت مردم چه کرده‌اند؟
جواد اطاعت با نام بردن از چهره‌هایی چون بهزاد نبوی، مصطفی تا‌جزاده و محسن میردامادی، بازداشت گسترده افراد، توقیف مطبوعات منتقد، انحصاری بودن صدا و سیما و ندادن مجوز تجمع به مردم را محکوم کرد. وی در نقد سیاست‌های فریبنده دولت، از راه‌اندازی عجولانه و یک‌شبه راه‌آهن شیراز در ایام پیش از انتخابات نام برد و این رفتارها را توهین به شعور مردم دانست.
بحران سیاسی موجود و مناظره درمانی
در برنامه‌های قبلی " رو به فردا"،برخی چهره‌های شاخص اصولگرا از جمله علی مطهری سیاست‌های آقای احمدی‌نژاد در رویارویی با جنبش سبز و رهبران آن را به نقد کشیده‌اند. دامنه این انتقادها اما از دایره حفظ نظام و دولت و نصیحت به مخالفان فراتر نرفته‌اند. مناظره حسین شریعتمداری، مدیر مسئول کیهان و مصطفی کواکبیان، نماینده اصلاح‌طلب مجلس نیز با وجود پاره‌ای اشارات از سوی کواکبیان، واجد شفافیت و اعتماد به نفس ویژه‌ای در بیان نظرات جنبش اعتراضی سبز یا اصلاح‌طلبان نبود.
برخی ناظران عقیده دارند که هدف از پخش این مناظره‌ها، ایجاد فضایی برای کنترل التهاب سیاسی موجود در جامعه‌ی ایران با تاکید بر خطوط قرمز در هر مناظره است. با توجه به مواضع صریح جواد اطاعت در مخالفت با وضع موجود و حمایت آشکار وی از رهبران معترضان، این سوال مطرح است که آیا مسئولان رده بالای جمهوری اسلامی همچنان در ادامه این گونه مناظره‌ها ثابت قدم خواهند ماند و آیا در انتخاب افراد مناظره‌کننده حساسیت و محدودیت باز هم بیشتری اعمال نخواهند کرد؟
رهنمود برای مناظره احسن
آیت‌الله امامی کاشانی، در نماز جمعه تهران گفت که صدا و سیما باید بداند چه کسانی را برای مناظره دعوت کند و استدلال افراد چگونه باید باشد. خطیب نماز جمعه تهران در ۲۵ دیماه، خواستار این شد که رسانه‌ها و صدا و سیما در مناظره و استدلال، برخورد علمی و اخلاقی داشته باشند. وی از رواج برخوردهای تند، بی‌ربط و کلمات زشت در مواجهه با معترضان و ناآگاهان نیز انتقاد کرد.
سید محمد غروی، عضو ارشد جامعه مدرسین حوزه علمیه قم هم، خواستار رعایت اصول صحیح در مناظره‌های تلویزیونی و ساختگی نبودن آنها شد. غروی در گفتگو با ایلنا گفت که معنای مناظره، طرح دیدگاه‌های متقابل در آن است. وی بر لزوم حضور افرادی درمناظره‌ها تاکید کرد که خطوط قرمز را رعایت می‌کنند و موجب "فتنه" نمی‌شوند. غروی افزود مسئولان هم باید این مناظره‌ها را نگاه کنند زیرا برخی حقایق در این مناظره‌ها خود را نشان می‌دهند.
MDM/FW